ARICA KÖYÜ MOR YAKOB SÜRYANİ KİLİSESİ

X: 41,444937 Y: 37,510208 Z: 992,64

Mor Yakob Kilisesi, Batman ili, Gercüş ilçesine bağlı Arıca (Kefro) köyünün merkezinde, ana kayaya ve birbiriyle bağlantılı mağara yapıları üzerine kurulmuştur. Arıca Köyü, Batman merkezin kuş uçumu 50km güneydoğusunda, Gercüş ilçe merkezinin de 9km güneydoğusunda bulunmaktadır (Resim 1-2).

Atriumun kuzeyinde yer alan doğu – batı doğrultulu, dikdörtgen planlı kilise, tek nefli olup naos, kutsal bema ve galeri bölümlerinden oluşmaktadır. Taş duvar üzerinde yükselen yapı, içten beşik tonoz, üstten ise düz dam şeklinde yapılmıştır.

Kuzey – güney yönünde uzanan atriumun kuzeyde ve güneyde olmak üzere iki girişi bulunmaktadır. Kilisenin narteksi güneyde yer almaktadır. Nateks bölümü doğu-batı doğrultuda beşik tonozludur. Narteks bölümünün doğusunda galeri katına çıkışı sağlayan merdivenler ve duvarlarında niş ile mazgal pencere açıklıkları yer almaktadır (Resim 3). Doğu bölümünde ise niş içine yerleştirilmiş mezar yapısı bulunmaktadır.

Naos, doğu-batı doğrultuda dikdörtgen planlı, beşik tonozla örtülüdür. Naos bölümünün iç mekan duvarları üzerinde yuvarlak kemerlerle oluşturulmuş 8 adet sağır niş yer almaktadır (Resim 4). Naosun doğusunda apsis nişi, apsisin güneyinde pastaforium hücresi ve apsisin önünde bema bölümü yer alır. Parapetler aracılığıyla naostan ayrılan bema; naos seviyesinden yüksekte tutulmuştur (Resim 5). L plan özelliği gösteren galeri katı üç bölümden oluşmaktadır. Kilisenin güneyinde, girişi atriuma bakan dikdörtgen planlı bir mekân bulunmaktadır. Jamatun olduğu düşünülen bu mekânın batıda yer alan girişi dikdörtgen formludur. Yapının inşasında genel olarak kesme taş, moloz taş, düzgün kesme taş ve cas harcı kullanılmıştır. Kilisenin büyük bir bölümü günümüze uygun bir işçilikle onarılmıştır.